Κάθε επιχειρηματική ιδέα, για να υλοποιηθεί, να αναπτυχθεί και να πετύχει, χρειάζεται επιμονή, σκληρή δουλειά, μία καλή στρατηγική και -πρωτίστως- κεφάλαια. Η εύρεση χρηματοδότησης συνιστά μία από τις μεγαλύτερες και, ταυτόχρονα, σημαντικότερες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει μία νέα επιχείρηση.
Σκοπός του συγκεκριμένου άρθρου είναι να λειτουργήσει ως χρήσιμος οδηγός για κάθε επιχειρηματία που θέλει να ξεκινήσει μία startup, να αναπτύξει την ήδη υπάρχουσα εταιρεία του, να επεκτείνει τις δραστηριότητές του και σε άλλες αγορές ή να εδραιωθεί στον κλάδο με ένα νέο προϊόν ή υπηρεσία.
Είστε έτοιμοι να ανακαλύψετε τη σημασία της χρηματοδότησης, τα διαφορετικά funding stages, αλλά και τον πιο αποτελεσματικό τρόπο χρηματοδότησης του επόμενου επιχειρηματικού σας βήματος;
Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν!
Η σημασία της χρηματοδότησης για μία επιχείρηση
Για να πάρει υπόσταση μία επιχειρηματική ιδέα, χρειάζεται έναν φυσικό ή/και ψηφιακό χώρο να την φιλοξενήσει (γραφεία, website), καθώς και τον απαραίτητο εξοπλισμό. Όλα αυτά απαιτούν χρήματα και, αν δεν είστε από τους τυχερούς που διαθέτουν ήδη το κεφάλαιο, η αναζήτηση πόρων χρηματοδότησης θα είναι από τις πρώτες ενέργειες που θα κληθείτε να κάνετε ως νέος επιχειρηματίας.
Και στα πρώτα στάδια λειτουργίας μίας επιχείρησης, όμως, η ανεύρεση οικονομικών πόρων είναι εξίσου σημαντική για την πραγματοποίηση έρευνας αγοράς, για την ανάπτυξη των προϊόντων και την απόκτηση της υλικής υποδομής που απαιτείται για την παροχή των υπηρεσιών σας.
Επιπλέον, μία καλή πηγή χρηματοδότησης είναι απαραίτητη και για την επιβίωση μίας επιχείρησης. Από τις πληρωμές των εργαζομένων, του ενοικίου και των πάγιων λογαριασμών, μέχρι τις επισκευές και τη συντήρηση του χώρου και του εξοπλισμού, η οικονομική βοήθεια από έναν εξωτερικό παράγοντα μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα πολύτιμη και σωτήρια.
Ακόμα και μία ήδη εδραιωμένη επιχείρηση χρειάζεται, πολλές φορές, την οικονομική ενίσχυση εξωτερικών επενδυτών, ώστε να επεκταθεί, να αναπτύξει νέα προϊόντα και υπηρεσίες ή να κάνει άνοιγμα σε νέες αγορές.
Η αδυναμία εύρεσης πηγών χρηματοδότησης είναι ένας από τους συνηθέστερούς λόγους που ακόμα και οι πιο έξυπνες και φιλόδοξες επιχειρηματικές ιδέες δεν προχωρούν, ενώ ο αριθμός των «τυχερών» επιχειρήσεων που ξεκινούν τη λειτουργία τους και εξελίσσονται με μικρή έως και καθόλου εξωτερική βοήθεια είναι πολύ μικρός.
Γίνεται αντιληπτό, λοιπόν, ότι η χρηματοδότηση είναι εξαιρετικά σημαντική για μία επιχείρηση, σε όποιο στάδιο κι αν βρίσκεται, καθώς συνιστά το «καύσιμο» που την τροφοδοτεί.
Πώς λειτουργεί μία χρηματοδότηση;
Για τη μεγάλη πλειοψηφία των νεοσύστατων επιχειρήσεων, η προσπάθεια συγκέντρωσης κεφαλαίων μέσω γύρων χρηματοδότησης αποτελεί μονόδρομο για την ίδρυση και λειτουργία τους.
Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι γύρων χρηματοδότησης (funding stages), ανάλογα με το στάδιο ανάπτυξης μίας επιχείρησης, με τη βιομηχανία στην οποία δραστηριοποιείται και το επίπεδο ενδιαφέροντος μεταξύ των πιθανών επενδυτών. Κάθε διαφορετικός γύρος λειτουργεί, ωστόσο, με την ίδια -περίπου- λογική: «εξωτερικά μέρη» επενδύουν μετρητά σε μία αναπτυσσόμενη επιχείρηση, λαμβάνοντας, συνήθως, σε αντάλλαγμα μετοχές ή τίτλους μερικής ιδιοκτησίας της εταιρείας.
Μία startup, για παράδειγμα, αναζητά πηγές χρηματοδότησης στα πρώτα funding stages, στα οποία περιλαμβάνονται το seed funding και οι επενδύσεις από angel investors. Στη συνέχεια, ακολουθούν και άλλοι γύροι χρηματοδότησης, γνωστοί και ως funding series A, B, C κ.λπ..
Κάθε funding stage μπορεί να διαφέρει και ως προς τους συμμετέχοντες (διαφορετικοί τύποι επενδυτών), τη διάρκεια και το ύψος των επενδύσεων. Όσο πιο εδραιωμένη είναι μία επιχείρηση, τόσο μικρότερο είναι το ρίσκο για τους πιθανούς επενδυτές, γεγονός που κάνει πιο εύκολη και γρήγορη την εύρεση χρηματοδότησης, αλλά και πιο μεγάλο το κεφάλαιο επένδυσης.
Κατανοώντας τη διάκριση μεταξύ των διαφορετικών funding stages, θα σας είναι πιο εύκολο να μπείτε στη λογική των επενδυτών, να εντοπίζετε πιο εύκολα τις ευκαιρίες χρηματοδότησης, καθώς και τις προοπτικές που μπορούν να ανοίξουν για την επιχείρησή σας. Παρακάτω, θα ρίξουμε μία πιο προσεκτική ματιά στους γύρους χρηματοδότησης, στο πώς λειτουργεί κάθε funding stage, καθώς και στο τι τους ξεχωρίζει.
Πρώτα, όμως, είναι απαραίτητο να προσδιορίσουμε τους πιθανούς συμμετέχοντες σε ένα funding stage, καθώς και τις διαφορετικές μορφές χρηματοδότησης.
Τρόποι χρηματοδότησης μίας επιχείρησης
Μία επιχείρηση μπορεί να αντλήσει επενδυτικά κεφάλαια με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Οι πιο συνηθισμένες μορφές χρηματοδότησης είναι οι εξής:
-
Bootstrap
Στη χρηματοδότηση bootstrap, οι ιδρυτές χτίζουν την εταιρεία τους από το μηδέν με δικά τους κεφάλαια και χωρίς καμία εξωτερική χρηματοδότηση, καλύπτοντας τα έξοδα της επιχείρησης αποκλειστικά από τα έσοδά της. Σε αυτή την περίπτωση, οι ιδρυτές παίρνουν όλο το οικονομικό ρίσκο πάνω τους, συχνά με πολύ περιορισμένους πόρους.
-
Οικογένεια και φίλοι
Η χρηματοδότηση αυτής της μορφής είναι, ίσως, κανόνας στην Ελλάδα, λόγω της οικογενειακής παράδοσης και κουλτούρας. Το βασικό πλεονέκτημα της χρηματοδότησης μίας επιχείρησης από την οικογένεια και από φίλους είναι η ευκολία στο να επενδύσουν χωρίς εγγυήσεις επιτυχίας και παρεμβάσεις.
-
Angel Investors
Οι «επιχειρηματικοί άγγελοι» είναι ιδιώτες που ενδιαφέρονται να επενδύσουν κεφάλαια, σε αντάλλαγμα εταιρικών μεριδίων ή μετοχών. Αποτελούν, συχνά, την πρώτη «εξωτερική» οικονομική ενίσχυση μιας επιχείρησης, χρηματοδοτώντας τα πρώτα στάδια ανάπτυξής της.
-
Venture Capital
Είναι, αδιαμφισβήτητα, η πιο δημοφιλής και εντυπωσιακή πηγή χρηματοδότησης. Πρόκειται για κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών ή καινοτόμα κεφάλαια (venture capital), τα οποία παρέχονται από ένα επαγγελματικά οργανωμένο fund επενδυτών. Αφορούν σε επενδύσεις μεγάλων ποσών και υψηλού ρίσκου, κυρίως για νέες startups στον χώρο της τεχνολογίας, με αντάλλαγμα κάποιο ποσοστό επί της εταιρείας.
Σε ελληνική απόδοση, είναι η «χρηματοδότηση από το πλήθος». Συνιστά έναν -σχετικά- νέο και ανερχόμενο τρόπο χρηματοδότησης εταιρειών, οι οποίες χρησιμοποιούν online πλατφόρμες, για να υποβάλουν το αίτημα για crowdfunding και να συλλέξουν κεφάλαια. Ο δημιουργός της καμπάνιας παρουσιάζει την ιδέα του απευθείας στο κοινό, καθορίζει πακέτα χρηματοδότησης και προσφέρει αντίστοιχα προνόμια (perks) ως κίνητρα. Δημοφιλείς πλατφόρμες crowdfunding είναι το Kickstarter και το Indiegogo.
Όπως γίνεται αντιληπτό, υπάρχουν πολλοί εναλλακτικοί συμμετέχοντες σε μία διαδικασία χρηματοδότησης. Από τη μία, είναι οι ιδρυτές μίας επιχείρησης, που αναζητούν διαρκώς πόρους, ώστε να ξεκινήσουν και να αναπτυχθούν, και από την άλλη, οι πιθανοί funders, που ευελπιστούν σε μία αποδοτική επένδυση.
Σε κάθε διαφορετικό funding stage, πάντως, ο στόχος παραμένει ο ίδιος και για τις δύο πλευρές! Αυτό που αλλάζει είναι η διαδρομή που ακολουθεί κάθε επιχείρηση και το ρίσκο που είναι διατεθειμένοι να πάρουν οι δυνητικοί επενδυτές.
Τα διαφορετικά Funding Stages
-
Pre-Seed Funding
Το συγκεκριμένο στάδιο είναι γνωστό και ως “bootstrapping”, καθώς οι πιο συνηθισμένοι “pre-seed” επενδυτές είναι οι ίδιοι οι ιδρυτές της εταιρείας. Επειδή αφορά στις πρώιμες φάσεις σύστασης μίας επιχείρησης, συνήθως, δεν πραγματοποιούνται επενδύσεις σε αντάλλαγμα μετοχών και, συχνά, αυτό το στάδιο δεν περιλαμβάνεται στους γύρους χρηματοδότησης.
Ανάλογα με τη φύση της επιχείρησης και το αρχικό κόστος ανάπτυξης της επιχειρηματικής ιδέας, το στάδιο αυτό μπορεί να ολοκληρωθεί πολύ σύντομα ή να διαρκέσει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το ποσό που μπορεί να συγκεντρωθεί σε αυτό το στάδιο είναι σχετικά μικρό και κυμαίνεται από 10.000 έως 100.000 ευρώ.
-
Seed Funding
Μετά το στάδιο «προ-σποράς», φτάνει η στιγμή να φυτευτούν οι πρώτοι σπόροι, για να «ανθίσει» μία startup! Καθώς το 29% των νεοσύστατων επιχειρήσεων αποτυγχάνει, επειδή εξαντλούνται τα κεφάλαια κατά τη διάρκεια του bootstrapping, το seed funding stage είναι κρίσιμο για την έναρξη της λειτουργίας μίας εταιρείας.
Πρόκειται, ουσιαστικά, για το πρώτο επίσημο στάδιο χρηματοδότησης μίας επιχείρησης, το οποίο θα της επιτρέψει να καλύψει το κόστος της κυκλοφορίας των προϊόντων της, τα έξοδα της διαφήμισης και των ενεργειών marketing, καθώς και να ξεκινήσει προσλήψεις ή να προχωρήσει σε περαιτέρω έρευνα αγοράς.
Με λίγα λόγια, το seed funding βοηθά μία επιχείρηση να χρηματοδοτήσει τα πρώτα της βήματα. Αυτός είναι και ο λόγος, όμως, για τον οποίο οι επενδυτές διατρέχουν μεγάλο ρίσκο επενδύοντας σε αυτό το στάδιο, καθώς δεν υπάρχουν εγγυήσεις για την επιτυχία της εταιρείας. Τα ποσά που επενδύονται σε αυτόν τον γύρο χρηματοδότησης κυμαίνονται, επίσης, σε χαμηλά επίπεδα, αγγίζοντας κατά μέσο όρο τα 3 εκατομμύρια ευρώ.
Οι πιο συνηθισμένες πηγές χρηματοδότησης στο seed funding stage είναι οι angel investors, οι φίλοι και η οικογένεια, το crowdfunding και τα micro VCs (venture capitals). Αρκετές επιχειρήσεις δεν προχωρούν μετά από αυτό το στάδιο σε άλλους γύρους χρηματοδότης, καθώς κερδίζουν, ήδη από αυτό το funding stage, το απαραίτητο κεφάλαιο για ένα ευτυχές ξεκίνημα.
-
Series A Funding
Στο συγκεκριμένο στάδιο χρηματοδότησης, μία επιχείρηση δεν αναζητά πια πόρους για να ξεκινήσει, αλλά για να αναπτυχθεί περαιτέρω.
Έχοντας αποκτήσει μία σταθερή και αξιόλογη βάση δεδομένων για τους πελάτες της, τα έσοδά της και την αποδοτικότητα του επιχειρηματικού της μοντέλου, μπορεί να επιλέξει τη χρηματοδότηση σειράς Α, ώστε να βελτιστοποιήσει ένα προϊόν, μία υπηρεσία ή την εξυπηρέτηση πελατών της, να ενισχύσει τη marketing στρατηγική και το engagement του κοινού της, καθώς και να εισχωρήσει σε νέες αγορές.
Σε αυτό το funding stage μπαίνουν στο «παιχνίδι» ακόμα πιο ισχυροί επενδυτές, όπως οι super angel investors και οι venture capitalists. Σ’ αυτόν τον γύρο, είναι σημαντικό, λοιπόν, μία επιχείρηση να παρουσιάζει ένα τεκμηριωμένο επιχειρηματικό σχέδιο και ένα λειτουργικό business model, το οποίο αναμένεται να αποφέρει μακροπρόθεσμα κέρδη και στους επενδυτές.
Συνήθως, οι γύροι χρηματοδότησης της σειράς Α συγκεντρώνουν, περίπου, από 2 έως 15 εκατομμύρια ευρώ.
-
Series B Funding
Οι επιχειρήσεις που έχουν ήδη ισχυρό lead generation και έχουν αποδείξει στην πράξη ότι είναι κατάλληλα προετοιμασμένες για επιτυχία και επέκταση σε μεγαλύτερη κλίμακα μπορούν να μεταβούν και στο επόμενο funding stage, στον γύρο χρηματοδότησης της σειράς Β.
Τα κεφάλαια που συγκεντρώνονται από αυτό το στάδιο χρηματοδότησης, συχνά, αξιοποιούνται για την πρόσληψη νέων εργαζομένων, για την αγορά επιπρόσθετου εξοπλισμού και κτιρίων, καθώς και για την επέκταση της επιχείρησης σε παγκόσμιες αγορές. Οι βασικότεροι series A funding επενδυτές είναι και εδώ οι venture capitalists -ωστόσο, οι εκτιμώμενες επενδύσεις σχεδόν διπλασιάζονται σε αυτό το στάδιο, ξεπερνώντας τα 30 εκατομμύρια ευρώ!
Ο γύρος χρηματοδότησης της σειράς Β φαίνεται παρόμοιος με αυτόν της σειράς Α, αναφορικά με τις διαδικασίες και στους κυρίαρχους «παίκτες». Αυτό συμβαίνει, κατά κύριο λόγο, διότι οι ίδιοι επενδυτές που συμμετείχαν στον προηγούμενο γύρο προσελκύουν σε αυτόν ένα νέο κύμα επιχειρηματικών κεφαλαίων και εταιρειών, οι οποίες ειδικεύονται στις χρηματοδοτήσεις μεγάλης κλίμακας.
-
Series C Funding
Οι επιχειρήσεις που αναζητούν πηγές χρηματοδότης στο funding stage της σειράς C είναι ήδη αρκετά επιτυχημένες στον κλάδο τους και στις αγορές όπου δραστηριοποιούνται. Σε αυτό το στάδιο, στην ουσία, επιζητούν νέα κεφάλαια για να ξεχωρίσουν από τον ανταγωνισμό και να «ευδοκιμήσουν» με όσο το δυνατόν ταχύτερους και πιο αποδοτικούς ρυθμούς.
Με άλλα λόγια, η χρηματοδότηση της σειράς C επικεντρώνεται στην κλιμάκωση μίας εταιρείας. Αυτό μπορεί να γίνει είτε με την απόκτηση νέων εταιρειών, είτε με τη συγχώνευσή της με άλλες επιχειρήσεις, είτε με το άνοιγμα υποκαταστημάτων σε άλλες χώρες.
Καθώς οι επιχειρήσεις που διεκδικούν «μερίδιο της πίτας» στη χρηματοδότηση της σειράς C είναι ήδη εδραιωμένες, οι επενδυτές αντιμετωπίζουν μικρό ρίσκο. Αυτός είναι και ο βασικότερος λόγος που σε αυτό το στάδιο περισσότεροι και ισχυρότεροι επενδυτές εμφανίζονται στο προσκήνιο, όπως εταιρείες μεγάλων επιχειρηματικών κεφαλαίων (late stage VCs), τράπεζες επενδύσεων, ιδιωτικές εταιρείες παγκόσμιας εμβέλειας κ.ά..
Σε αυτό το σημείο, μία επιχείρηση μπορεί να αντλήσει σημαντικά επενδυτικά κεφάλαια, τα οποία συχνά ξεπερνούν τα 100 εκατομμύρια ευρώ, ενώ ο εκτιμώμενος μέσος όρος κέρδους αγγίζει τα 50 εκατομμύρια!
Συνήθως, μία εταιρεία δεν θα προχωρήσει σε επόμενο funding stage μετά από τον γύρο χρηματοδότησης της σειράς C, αλλά μπορεί να χρησιμοποιήσει το κεφάλαιο που άντλησε από αυτήν, ώστε να ενισχύσει την αποτίμησή της, εν αναμονή μίας IPO (αρχική δημόσια προσφορά) για πρώτη φορά -δηλαδή, να θέσει σε δημόσια κυκλοφορία τις μετοχές της στο χρηματιστήριο.
Ωστόσο, υπάρχουν και επιχειρήσεις που προχωρούν και σε άλλους γύρους χρηματοδότησης (Series D funding, Series E funding κ.λπ.), αναζητώντας μία τελευταία ώθηση πριν από μία IPO ή ευελπιστώντας να υλοποιήσουν τους στόχους που δεν εκπλήρωσαν σε κάποιο προηγούμενο funding stage.
Κάντε τις επιχειρηματικές ιδέες σας πραγματικότητα!
Τα παραπάνω funding stages που αναλύσαμε δεν είναι παρά τα βήματα της διαδικασίας μετατροπής μίας έξυπνης επιχειρηματικής ιδέας σε μία επιτυχημένη επιχείρηση, με προοπτικές παγκόσμιας επέκτασης και «ωρίμανσης» για άνοιγμα στα διεθνή χρηματιστήρια.
Αν αναζητάτε κι εσείς τρόπους να χρηματοδοτήσετε την ανάπτυξη της επιχειρηματικής ιδέας σας, η ομάδα της Develop Greece είναι εδώ για εσάς! Αξιοποιώντας στο έπακρο κάθε διαθέσιμο πόρο και, ταυτόχρονα, την εντυπωσιακή δυναμική του διαδικτύου, αναλαμβάνουμε για εσάς την αποτελεσματική εκτέλεση και προώθηση των επιχειρηματικών σας σχεδίων, από την πλήρη ανάλυση και ανάπτυξη της αρχικής ιδέας σας έως την εύρεση χρηματοδότησης και την υλοποίησή της.
Ελάτε να αναπτύξουμε μαζί τις επιχειρηματικές ιδέες σας!
Και μην ξεχνάτε! Αν ο παράγοντας «χρηματοδότηση» σας ενδιαφέρει, μείνετε συντονισμένοι στο blog μας, καθώς ακολουθεί μία ολόκληρη σειρά από χρήσιμα άρθρα με συμβουλές, τρόπους και ιδέες για funding!